Uzunömürlülüyün sirri: Alimlərin müəyyən etdiyi 5 əsas amil


Digərləri 20 Avq 2025 01:01:00 75 0

Uzunömürlülüyün sirri: Alimlərin müəyyən etdiyi 5 əsas amil

İnsanlar min illərdir uzun və sağlam yaşamağın yollarını axtarıblar. Qədim filosoflar, həkimlər və alimlər bu sirri tapmağa çalışsalar da, müasir elmin əldə etdiyi biliklər bu sahədə əhəmiyyətli irəliləyişə səbəb olub. Bu gün gerontologiya və qocalma tibbi üzrə aparılan araşdırmalar sayəsində 100 və daha çox yaşamaq ehtimalını artıran əsas faktorlar artıq dəqiq müəyyən edilib.

Bu xəbəri də oxu: Bakıda torpaq bahalaşıb

Son.az xarici mənbələrə istinadən xəbər verir ki, dünyanın müxtəlif bölgələrində yaşayan uzunömürlü insanların həyat tərzi təhlil edildikdə, onların əksəriyyətini birləşdirən beş əsas xüsusiyyət ortaya çıxır:

1. Sağlam ürək-damar sistemi

Harvard Tibb Məktəbinin araşdırmalarına əsasən, aşağı səviyyədə "pis" xolesterin, normal qan təzyiqi və ürək-damar xəstəliklərinin olmaması insan ömrünü uzadan əsas amillərdəndir. Bu sistemin sağlam qalması üçün əsas şərtlər isə müntəzəm fiziki fəaliyyət, balanslı qidalanma və stresin effektiv idarəsidir.

2. Aktiv həyat tərzi - istənilən yaşda

Uzunömürlü insanlar fiziki hərəkətliliyi heç vaxt dayandırmırlar. Hətta 80 yaşdan sonra belə onlar gəzintiyə çıxır, bağda işləyir, ev işləri görür və yüngül idmanla məşğul olurlar. Alimlər bildirirlər ki, gündə cəmi 30 dəqiqə orta səviyyəli fiziki aktivlik vaxtsız ölüm riskini 30-40% azalda bilər.

3. Sosial münasibətlər və cəmiyyətə bağlılıq

Oksford Universitetinin psixoloqları müəyyən ediblər ki, sosial əlaqələri güclü olan və aktiv ictimai həyat yaşayan insanlar daha uzunömürlü olur. Bunun səbəbi isə ünsiyyətin kortizol (stres hormonu) səviyyəsini azaltması və beyinə stimul verməsidir.

4. Müsbət düşüncə və stresə davamlılıq

Optimist dünyagörüşü, həyatdakı çətinliklərə qarşı soyuqqanlı və təmkinli münasibət uzunömürlülərdə geniş yayılmış bir xüsusiyyətdir. Elmi tədqiqatlar göstərir ki, optimist insanlar, pessimistlərlə müqayisədə orta hesabla 8-10 il daha çox yaşayırlar.

5. Genetik faktor - amma təkcə bu yetərli deyil

İrsiyyətin uzunömürlülüyə təsiri danılmazdır, lakin alimlərin fikrincə, bu təsir maksimum 30% təşkil edir. Ömrün uzunluğu əsasən insanın həyat tərzi, qidalanma vərdişləri, psixoloji vəziyyəti və ətraf mühitlə sıx bağlıdır.

Uzunömürlülük öz əlimizdədir

Mütəxəssislər hesab edirlər ki, uzunömürlülüyün sirri yalnız genetikada gizlənmir. Əsl açar - gündəlik həyat tərzimizdə, davranışlarımızda və münasibətlərimizdədir. Sağlam qidalanma, hərəkətli həyat, sosial əlaqələr və pozitiv düşüncə uzun və dolğun bir ömrün əsas təməl daşlarıdır.

Kənan Son.az

"Dedim ki, daha şair deyiləm" like
  • 20 Avq 00:42  
Şou-biznes "Dedim ki, daha şair deyiləm"

"Uzun zamandır şeir yaza bilmirdim. Nə yazsam, gəlib Süleyman olurdu.

arrow Ətraflı
Bakıda torpaq bahalaşıb like
  • 20 Avq 00:28  
Digərləri Bakıda torpaq bahalaşıb

Son bir il ərzində torpağın 1 sotunun qiyməti 97 min manata yaxın artıb.

arrow Ətraflı
İranda İsrailin atdığı partlamamış hərbi sursat partladı  azyaşlı öldü like
  • 20 Avq 00:16  
Digərləri İranda İsrailin atdığı partlamamış hərbi sursat partladı azyaşlı öldü

İsrailin iyun ayında Lorestan əyalətinə hücumları zamanı partlamamış h

arrow Ətraflı
“iPhone”lar bahalaşa bilər like
  • 20 Avq 00:13  
Digərləri “iPhone”lar bahalaşa bilər

Bütün yeni "iPhone"lar Hindistanda istehsal olunacaq. 

arrow Ətraflı
Gədəbəydə ev yandı  tüstüdən zəhərlənən var like
  • 20 Avq 00:11  
Digərləri Gədəbəydə ev yandı tüstüdən zəhərlənən var

Gədəbəydə ev yanıb, tüstüdən zəhərlənən var.

arrow Ətraflı
Günün qoroskopu: Sezgiləriniz sizə doğru yolu göstərir like
  • 20 Avq 00:01  
Digərləri Günün qoroskopu: Sezgiləriniz sizə doğru yolu göstərir

Milli.Az dünyanın nüfuzlu və məşhur ulduz falları portalları "Horoscope"

arrow Ətraflı
Fransa Azərbaycana yeni səfir təyin etdi like
  • 19 Avq 23:54  
Siyasət Fransa Azərbaycana yeni səfir təyin etdi

Fransanın Azərbaycana təyin etdiyi yeni səfirin adı məlum olub.

arrow Ətraflı
Aygünlə Kənan ayrılıb?  FOTO like
  • 19 Avq 23:29  
Şou-biznes Aygünlə Kənan ayrılıb? FOTO

Müğənni Aygün Mahmudova ilə rejissor Kənan Mahmudovun (MM) ayrıldığı i

arrow Ətraflı
Əhalinin orta boyu və çəkisi açıqlandı like
  • 19 Avq 23:08  
Digərləri Əhalinin orta boyu və çəkisi açıqlandı

Azərbaycanda 15 yaşdan yuxarı əhalinin orta boyu 167,4 santimetr, orta çək

arrow Ətraflı
Putinlə Zelenski nə vaxt görüşəcək? like
  • 19 Avq 22:52  
Dünya Putinlə Zelenski nə vaxt görüşəcək?

Rusiya Prezidenti Vladimir Putin yaxın həftələrdə Ukrayna lideri Volodimir

arrow Ətraflı
Xərçəngin ilk siqnalları: diqqətli olun like
  • 19 Avq 22:24  
Digərləri Xərçəngin ilk siqnalları: diqqətli olun

Xərçəng - ən məkrli xəstəliklərdən biridir, çünki ilkin mərhələlə

arrow Ətraflı
Uzun sürən xəstəlikdən sonra Arif Qaraşovun like
  • 19 Avq 22:11  
Digərləri Uzun sürən xəstəlikdən sonra Arif Qaraşovun

Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri Xidmətinin sabiq rəisi, hakim Yeni Azə

arrow Ətraflı
Məşhur körpünün yaxınlığındakı obyektlər sökülür like
  • 19 Avq 21:47  
Digərləri Məşhur körpünün yaxınlığındakı obyektlər sökülür

Sumqayıt şəhərini Saray qəsəbəsi ilə birləşdirən avtomobil körpüsü

arrow Ətraflı
Gəncədə 15 yaşlı oğlan qətlə yetirildi like
  • 19 Avq 21:32  
Kriminal Gəncədə 15 yaşlı oğlan qətlə yetirildi

Gəncədə qətl hadisəsi baş verib.

arrow Ətraflı